12 marca 2025
Suchość w ustach to problem, który może znacznie obniżyć komfort życia. Uczucie lepkiej, wysuszonej błony śluzowej, trudności w przełykaniu, a nawet nieprzyjemny zapach z ust to tylko niektóre z objawów. Choć sporadyczna nie powinna ona budzić niepokoju, jej przewlekła postać może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, w tym próchnicy i infekcji jamy ustnej.
Dlaczego pojawia się suchość w ustach?
Najczęstszą przyczyną kserostomii jest niedostateczna produkcja śliny, która pełni bardzo ważną rolę w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. Ślina nie tylko nawilża błonę śluzową, ale także pomaga neutralizować kwasy, spłukiwać resztki jedzenia i zwalczać bakterie.
Wielu pacjentów odczuwa suchość w ustach jako efekt uboczny stosowania niektórych leków, zwłaszcza antydepresantów, leków przeciwhistaminowych, moczopędnych i stosowanych w leczeniu nadciśnienia. Problem może wynikać także z chorób ogólnoustrojowych, takich jak: cukrzyca, czy reumatoidalne zapalenie stawów, które upośledzają funkcjonowanie ślinianek.
Suchość w ustach często pojawia się również w wyniku przewlekłego stresu i stanów lękowych, które wpływają na układ nerwowy, a także w efekcie odwodnienia organizmu. Spożywanie zbyt małej ilości wody, nadmierne picie kawy i alkoholu czy palenie papierosów mogą dodatkowo pogłębiać problem.
Jakie konsekwencje ma długotrwała suchość w ustach?
Brak odpowiedniej ilości śliny prowadzi do większego ryzyka rozwoju próchnicy, ponieważ nie dochodzi do naturalnego oczyszczania zębów z resztek pokarmowych i bakterii. Osoby z kserostomią częściej zmagają się również z przewlekłym nieświeżym oddechem, który wynika z namnażania się drobnoustrojów w jamie ustnej.
Wysuszona błona śluzowa jest bardziej podatna na podrażnienia, stany zapalne oraz infekcje grzybicze, takie jak: pleśniawki. Może pojawić się także trudność w przełykaniu, pieczenie języka i uczucie drapania w gardle. Utrudnia to codzienne funkcjonowanie i może prowadzić do problemów z mówieniem.
Jak skutecznie zwalczyć suchość w ustach?
Najważniejsze jest dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu. Picie wystarczającej ilości wody w ciągu dnia pozwala na utrzymanie prawidłowej wilgotności błony śluzowej i stymuluje produkcję śliny. Pomocne może być również żucie gumy bez cukru lub ssanie pastylek, które pobudzają ślinianki do pracy.
Ograniczenie spożycia alkoholu, kawy oraz rzucenie palenia przynosi zauważalną poprawę. Warto także zadbać o dietę bogatą w produkty nawilżające błonę śluzową, takie jak: owoce, warzywa i produkty mleczne. Unikanie nadmiernie słonych oraz pikantnych potraw może zmniejszyć podrażnienie śluzówki.
Osoby borykające się z przewlekłą suchością powinny szczególnie dbać o higienę jamy ustnej, stosując pasty i płyny do płukania bez alkoholu, które nie wysuszają błony śluzowej. W aptekach dostępne są także specjalistyczne preparaty nawilżające jamę ustną, które mogą przynieść ulgę.
Jeśli problem utrzymuje się mimo zmiany nawyków, warto skonsultować się ze stomatologiem. Suchość w ustach może być objawem choroby, która wymaga specjalistycznego leczenia. Regularne wizyty kontrolne u dentysty pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych powikłań i skuteczne zapobieganie problemom zdrowotnym.
